Blogartikel 16

Wat bedoelen ze eigenlijk met boventonen?

Boventonen, ook wel harmonischen genoemd, zijn de extra tonen die meeklinken wanneer een toon wordt aangeslagen, naast de grondtoon (de laagste en meest hoorbare toon). Elk muziekinstrument produceert naast de grondtoon (de basisfrequentie) een reeks hogere frequenties, die de boventonen vormen.

Hier is een uitleg van hoe dit werkt:

1. Grondtoon:

De grondtoon is de laagste frequentie die wordt geproduceerd wanneer een snaar, luchtkolom, of ander medium trilt. Dit is de toon die we meestal horen als de hoofdtoon.

2. Boventonen:

Wanneer een toon wordt geproduceerd, trilt het medium niet alleen in zijn geheel (de grondtoon), maar ook in delen, bijvoorbeeld in de helft, in een derde, een vierde, enz. Hierdoor ontstaan hogere frequenties die veelvouden zijn van de grondfrequentie. Deze hogere frequenties zijn de boventonen.

3. Harmonischen:

De boventonen worden ook wel harmonischen genoemd, omdat ze hele veelvouden zijn van de grondfrequentie.

•    De eerste harmonische is de grondtoon zelf.

•    De tweede harmonische is de eerste boventoon, met een frequentie die twee keer zo hoog is als die van de grondtoon.

•    De derde harmonische is de tweede boventoon, met een frequentie die drie keer zo hoog is als de grondtoon, enzovoorts.

4. Klinkende samenstelling:

Hoewel de boventonen meestal zachter klinken dan de grondtoon, spelen ze een belangrijke rol in de klankkleur of het timbre van een instrument. De specifieke combinatie en intensiteit van boventonen die een instrument produceert, geeft het zijn unieke geluid. Daarom klinkt een viool bijvoorbeeld anders dan een trompet, ook als ze dezelfde toonhoogte spelen.

Samenvatting:

•    Grondtoon: De basisfrequentie van een toon.

•    Boventonen: Hogere frequenties die meeklinken met de grondtoon, vaak veelvouden van de grondtoon.

•    Harmonischen: Dezelfde boventonen, uitgedrukt als veelvouden van de grondfrequentie.

Boventonen zijn dus essentieel voor de rijkdom en kleur van geluid!